Termoizolacja

Przed podjęciem jakichkolwiek decyzji dotyczących działań termomodernizacyjnych dobrze jest dowiedzieć się więcej o parametrach termicznych swego domu. Temu służy audyt energetyczny. To taka inwentaryzacja zasobów ciepła domu i obserwacji jego wędrówek, z wnioskami na przyszłość.

Audyt energetyczny to opracowanie techniczno-ekonomiczne przedsięwzięcia termomodernizacyjnego. Czyli oprócz informacji technicznych, dowiesz się też sporo o ekonomicznej stronie planowanej termomodernizacji.

Audytor przedstawi Ci opinię o stanie Twojego kotła, przeanalizuje instalację rozprowadzającą ciepło po domu, oceni żywotność urządzeń, które posiadasz. Zbada którędy ciepło ucieka z budynku. Przedstawi Ci plan termomodernizacji ze wskazaniem optymalnego rozwiązania, w szczególny sposób skupiając się na kosztach inwestycji i zwrocie nakładów w przyszłości. Bo jeśli zabiegi termomodernizacyjne mają powodować oszczędność energii, cel tego jest jeden: Ty masz zaoszczędzić pieniądze. Na poniesione wydatki zawsze powinieneś patrzeć uwzględniając przyszłe finansowe korzyści.

Nie w każdej sytuacji diagnoza w postaci audytu postulować będzie wymianę urządzeń. Czasem wystarczy modernizacja. Może się też okazać, że stan techniczny budynku wykluczy pewne zabiegi termomodernizacyjne, jako nieopłacalne. 

Audyt jako dokument, może Ci posłużyć do ubiegania się o tzw. premię termomodernizacyjną. Jest to zgodne z Ustawą o wspieraniu termomodernizacji i remontów. Sprawdź aktualne przepisy, bo w tej dziedzinie dzieje się ostatnio sporo i szkoda byłoby nie skorzystać z dopłat, jeśli przysługują.

Przeprowadzenie audytu powinieneś zlecić specjaliście, który ma długoletnią praktykę w tej dziedzinie. Za ekspertyzę domu jednorodzinnego u profesjonalnego audytora zapłacisz około 1000 zł. Dopiero mając przeprowadzony audyt energetyczny możesz zlecić przygotowanie projektu budowlanego - to koszt około 2000 zł. To dobrze wydane pieniądze.

Właściwa termoizolacja w nowych budynkach sprawi, że zastosowanie nowoczesnych technologii uzyskiwania/odzyskiwania energii będzie miało głęboki, ekonomiczny sens. Już obecnie wyśrubowane normy budowlane sprawiają, że ciepło ma coraz mniejszą szansę na ucieczkę. Koszty ogrzewania i ciepłej wody są coraz niższe, a czasem – gdy skorzystasz z OZE - wcale ich nie ma. A więc warto. 
Podobnie w remontowanych budynkach: każdy zabieg termoizolacyjny z pewnością przyniesie ograniczenie strat energii, a więc eksploatacja takiego domu będzie finansowo tańsza. A o to przecież chodzi.
W każdym przypadku audyt oceni co warto, a czego nie warto robić. 

Choćby najlepiej izolowany termicznie dom, by normalnie funkcjonować, nadal potrzebuje energii. Może powinieneś pomyśleć o fotowoltaice?
A jeśli już zdecydowałeś się na zakup fotowoltaiki, warto zrobić jeszcze krok dalej. Mając własny prąd warto zainstalować pompę ciepła, a wtedy także ciepła woda i ogrzewanie przestaną obciążać Twoją kieszeń. Sprawdź, co możesz zyskać.

• Jeśli w budynku jest strych, najczęściej nieogrzewany, to najprostszą i stosunkowo niedrogą inwestycją termomodernizacyjną jest ocieplenie stropu oddzielającego go od pomieszczeń mieszkalnych. Dostęp do poddasza zazwyczaj jest łatwy, więc bez większych problemów możesz ułożyć na stropie wełnę mineralną (płyty lub maty).
• Jeśli jest tam już warstwa izolacji, sprawdź, czy nie jest zawilgocona i jaką ma grubość. Jeżeli stara izolacja jest sucha i jej struktura jest nienaruszona, nie musisz jej usuwać, co najwyżej możesz zwiększyć jej grubość.
• Jeśli kładziesz nową izolację pamiętaj, aby pod warstwą nowego ocieplenia ułożyć folię paroszczelną. Ona zabezpieczy ocieplenie przed wnikaniem pary wodnej przenikającej z leżących poniżej pomieszczeń mieszkalnych. Jest jeszcze inna możliwość, trochę bardziej pracochłonna. Paroizolację możesz zamocować na suficie pomieszczeń, nad którymi znajduje się poddasze. Takie rozwiązanie jest nawet bardziej efektywne, ale decyduj się na nie tylko wtedy, gdy planujesz przykrycie tej paroizolacji płytami gipsowo-kartonowymi lub gdy montujesz sufit podwieszany.
• W zależności od tego, czy poddasze jest (lub ma być) użytkowe czy nie, stosujemy różne warianty ocieplenia, połączone czasem z izolacją akustyczną. Twój audyt z pewnością wskaże te możliwości.
• Jeżeli ocieplasz poddasze, pełniące np. funkcję domowej suszarni, nad warstwą termoizolacji musisz wykonać podłogę. Najlepiej sprawdzi się podłoga z desek lub płyt OSB opartych na legarach. Zapewnij ok. 3 centymetrowy dystans między podłogą, a warstwą termoizolacji. Podłoga nie może się na niej opierać. A niewielkie szczeliny między deskami podłogi pozwolą na właściwą wentylację tej niewielkiej przestrzeni.
• Jeśli już ocieplasz poddasze, dobrym krokiem będzie także wymiana zniszczonych, nieszczelnych okien. W przyszłości przy zakupie energii zaoszczędzisz rocznie co najmniej kilkaset zł. Twój audyt to potwierdzi – takie nieszczelne okna to strata ok.10-15% całkowitego zużycia ciepła przez budynek. Wymieniając okna sprawisz, że Twój dom zyska także lepsze parametry akustyczne, nie wspominając o tym, że będzie po prostu ładniejszy.
• Zdecydowaną większość ścian zewnętrznych domów jednorodzinnych w naszym kraju ociepla się styropianem lub (rzadziej) wełną mineralną. Oba materiały mają podobne parametry termoizolacyjne. Alternatywą dla wełny i styropianu są pianki (najczęściej poliuretanowe), jednak ich wyższa cena sprawia, że nie mają zbyt dużej grupy nabywców.
• Najczęściej stosowanymi metodami ocieplania budynków od zewnątrz jest metoda bezspoinowa, czyli lekka mokra oraz metoda lekka sucha. Fachowcy od wykonywania takich izolacji wyjaśnią Ci różnice.
• W każdej z tych technologii istotne jest, by na stykach płyt izolacyjnych nie tworzyły się mostki termiczne. Niewłaściwy montaż izolacji można obserwować po latach, w postaci widocznej siatki zabrudzeń tynku, w miejscach styku płyt. Pańskie oko konia tuczy – dopilnuj staranności wykonania izolacji, zanim zniknie pod tynkiem.
• Przez ściany może uciekać ciepło warte nawet kilka tysięcy złotych rocznie. Ocieplenie zewnętrznych ścian pozwoli Ci zaoszczędzić do 25% kosztów ogrzewania.
• Termoizolacja dotyczy nie tylko ścian czy stropów. Wszelkie przewody dostarczające ciepło, instalacje wodne czy powietrzne, powinny być starannie zaizolowane. Szczególnie ważne jest to w przypadku stosowania np. wentylacji z odzyskiem ciepła czy ogrzewania nadmuchowego. Niewłaściwa izolacja kanałów może spowodować, że parametry powietrza docierającego do pomieszczeń będą w znaczący sposób różnić się od zaprogramowanych.

1. Jak przeprowadzić ocieplenie dachu, poddasza, strychu?
   Niedostatecznie zaizolowane poddasze lub dach budynku oznaczać może stratę aż od 15 do 25 proc. ciepła. To właśnie dach odpowiada największe straty energii w budynku. Z tego powodu powinien znaleźć się na czele listy przegród objętych planem termomodernizacyjnym. W zależności od tego jakie funkcje ma pełnić poddasze, do termoizolacji dachu i poddasza powinny zostać zastosowane odpowiednie materiały.
2. Jak jednocześnie wykonać ocieplenie i remont nieszczelnego dachu?
   Nie rozpoczynaj izolowania termicznego dachu, gdy dach jest nieszczelny. Dopiero gdy wykonasz uszczelnienie dachu i uzyskasz pewność, że nowa izolacja nie zostanie zalana przez wodę deszczową, możesz rozpocząć podkrokwiowe prace termoizolacyjne. 
   Można też inaczej, montując izolację nie pod, ale nad krokwią. Specjalne płyty izolacyjne pozwalają na jednoczesne uczczelnienie dachu i zaizolowanie go termicznie. 
   Tworzą one jednolitą warstwę uszczelniającą i izolacyjną, pozbawioną mostków termicznych. 
   Płyty gwarantują współczynnik U na poziomie poniżej 0,20 W/m2K przy grubości docieplenia wynoszącej zaledwie 120 mm. Płyty połączone są ze sobą na całej długości dachu, a szczelność połączeń gwarantują zamki typu pióro–wpust. A skoro te płyty leżą nad krokwią, jednocześnie zaizolowana zostaje również konstrukcja dachu, która w metodzie docieplania wełną mineralną pod krokwią, przyczynia się do powstawania mostków termicznych. Po uszczelnieniu i dociepleniu dachu pozostaje pokrycie go zdjętą wcześniej dachówką lub nowym pokryciem dachowym.
   W każdym przypadku sprawdź także szczelność rynien i rur spustowych, gdyż woda lejąca się po ścianach rujnuje je w krótkim czasie, a zawilgocone mury przyspieszają ucieczkę ciepła z budynku.
3. Czy jest możliwa termomodernizacja do poziomu domu energooszczędnego, czyli o rocznym zapotrzebowaniu na ciepło na poziomie do 50 kWh/m2?
   Z technicznego punktu widzenia większość budynków da się zmodernizować do poziomu WT 2021, ale nie zawsze jest to uzasadnione ekonomicznie. Czasem jest też niemożliwe z powodu uregulowań prawnych - jak to się ma w przypadku budynków zabytkowych. Jako, że istotne są zawsze indywidualne uwarunkowania, odpowiedź na tak postawione pytanie da zlecony audyt energetyczny. Polecamy zamówienie takiego dokumentu w każdym przypadku planowanej termomodernizacji.
4. Na czym polega ocieplenie stropu nad piwnicą?
   Ocieplenie stropu nad piwnicą jest stosunkowo proste. Polega ono na zamocowaniu materiału izolacyjnego od spodu tego stropu (od strony piwnicy). Najlepiej użyć do tego celu płyt styropianowych lub wełny mineralnej. Należy je najpierw przykleić zaprawą klejową do stropu, a następnie zamocować je specjalnymi kołkami (4 szt./m2). Wykończenie ocieplonych stropów dostosowuje się do sposobu użytkowania pomieszczeń w piwnicy i związanych z tym wymagań estetycznych: można nałożyć na płyty wyrównującą warstwę zaprawy klejowej i tak przygotowane powierzchnie pomalować, można też przykleić do płyt siatkę z włókna szklanego, a następnie je otynkować i pomalować.