Świadectwo charakterystyki energetycznej budynku. Czy jest się czego bać?
Audyt i świadectwo charakterystyki energetycznej – to nie to samo.
Raport zwany audytem i świadectwo charakterystyki energetycznej to dwa różne dokumenty. Aby rozwiać wątpliwości: audyt jest nieobowiązkowy, ale w pewnych sytuacjach może się przydać. Świadectwo jest obowiązkowe, ale tylko przy sprzedaży, wynajmie i po zakończonej budowie. Świadectwo energetyczne zawiera informacje o aktualnym zapotrzebowaniu na energię - budynku, mieszkania itp. To informacja ważna, bo na podstawie tego zapotrzebowania można wyliczyć koszty utrzymania obiektu. Docenisz to w momencie, gdy będziesz chciał od kogoś wynająć dom, czy mieszkanie. Ustne zapewnienia, że koszty utrzymania są niskie, już nie wystarczą.
Przy okazji sprzedaży lub wynajmu właściciel musi takie świadectwo posiadać i przedstawić - bo jest obowiązkowe. Będzie się też go domagał notariusz przy sporządzaniu umowy sprzedaży lub najmu. Podobnie, świadectwo energetyczne jest niezbędne, by uzyskać pozwolenie na użytkowanie obiektu po zakończonej budowie.
Bez świadectwa nie sprzedasz i nie wynajmiesz.
Przepisy o obowiązku posiadania świadectwa charakterystyki energetycznej weszły w życie 28 kwietnia 2023 roku. Dotyczą sprzedaży, wynajmu i oddawania budynków do użytkowania. Obejmują zarówno budynki jedno-, jak i wielolokalowe. Nie dotyczą wyłącznie nowych budynków czy mieszkań. Dotyczą wszystkich, także tych, wybudowanych wiele lat temu, a które mają być sprzedane, czy wynajmowane. Jeśli nie zamierzasz sprzedawać lub przekazywać w najem posiadanego obiektu, nie musisz zlecać sporządzenia takiego dokumentu. Co nie oznacza, że nie możesz.
Wiedza o zapotrzebowaniu budynku/lokalu na energię może się przydać, by chcieć ją oszczędzać. Świadectwo energetyczne jest ważne przez 10 lat. Jeśli w tym czasie przeprowadzisz prace termomodernizacyjne lub zmienisz system ogrzewania, straci aktualność.
Sam nie dasz rady, potrzebne uprawnienia.
Świadectwa nie przygotujesz sam, wypełniając stosowne formularze. Musisz zatrudnić do tego osobę z uprawnieniami. Spis osób uprawnionych do wystawiania świadectw charakterystyki energetycznej znajduje się na stronie Ministerstwa Rozwoju i Technologii. Sprawdź rejestr osób uprawnionych. Na stronie MRiT znajduje się także Centralny Rejestr Świadectw Charakterystyki Energetycznej. Zamówiony przez Ciebie dokument też się tam znajdzie.
Za darmo nie dają. Od czego zależą ceny świadectwa energetycznego?
Przygotowanie świadectwa energetycznego to usługa płatna. Jej koszt wyznacza oczywiście przyjmujący zlecenie, ale wysokość opłaty zależy nie tylko od fantazji rzeczoznawcy. Cena wynika z wielkości obiektu, stopnia architektonicznego skomplikowania, rodzaju konstrukcji i dostępności dokumentacji budowlanej, opisującej przyjęte w projekcie rozwiązania. Rozrzut cenowy jest spory – od ok.300 do/ok.1500 złotych (mieszkanie/dom), choć w związku z rosnącym popytem stawki te mogą być już nieaktualne. A popyt stymulowany jest przez fakt, że obowiązek posiadania świadectwa energetycznego dotyczy wszystkich aktów sprzedaży, wynajmu czy dopuszczenia do użytkowania obiektu, z drobnymi wyjątkami.
Wskaźnik EP – co to takiego?
Informacja o zapotrzebowaniu budynku na energię sprowadza się do wartości określonej przez wskaźnik EP (Energii Pierwotnej). Wskaźnik EP to zapotrzebowanie energii w przeliczeniu na m2 powierzchni budynku w ciągu roku. Ten wskaźnik figuruje w raporcie sporządzanym przy wykonywaniu audytu i jest stamtąd wpisywany do świadectwa charakterystyki energetycznej. Ale osoba przygotowująca świadectwo nie musi wykonywać audytu, by wyliczyć wskaźnik EP. Może jednak warto? Bo nie ma co ukrywać - wykonanie audytu ma całkiem sporo zalet.
Audyt czy świadectwo? A może jedno i drugie?
Audyt pozwala na poznanie wskaźnika EP, ale także zawiera wykaz prac termomodernizacyjnych, które pozwolą go obniżyć. Świadectwo energetyczne nie przedstawia takiego programu koniecznych zmian, a jedynie dokumentuje stan bieżący. Jednak kiedy patrząc na świadectwo dojdziesz do wniosku, że wskaźnik EP jest zbyt wysoki, sam pewnie podejmiesz działania zmniejszające zużycie energii.
Jeśli w takim momencie oprócz świadectwa zechcesz wykonać audyt, to szerzej o nim przeczytasz tutaj. Dla starających się o dopłaty do prac termomodernizacyjnych lub do zmiany systemu ogrzewania (np. nowoczesny kocioł lub pompa ciepła) audyt jest często dokumentem warunkującym możliwość złożenia wniosku. Poczytaj więcej o możliwych dopłatach z funduszy środowiskowych i strukturalnych.
Kontrole i kary.
Nikt odpowiedzialny nie zaoferuje wykonania świadectwa energetycznego zdalnie, bez wizji lokalnej. Dotychczasowe przepisy też wprawdzie wymagały świadectwa energetycznego przy sprzedaży budynków czy lokali, ale podejście do tego było bardzo liberalne. Obecne przepisy są pod tym względem restrykcyjne, wprowadzając system kontroli i kar za brak tego dokumentu w opisanych wyżej sytuacjach. Warto podejść do tego na serio.
Oferowane w Internecie zdalne usługi przygotowania świadectwa nie dość, że są nierzetelne, bo sporządzane bez zaznajomienia się z rzeczywistym obiektem na miejscu, to grożą odpowiedzialnością karną (w odniesieniu do wykonawców zleceń) lub karą grzywny (wobec zlecających). Przygotowane świadectwa będą umieszczane w publicznym rejestrze, dostępnym dla wszystkich potencjalnych kupców i najemców, właścicieli i użytkowników. Poznanie energochłonności lokalu/budynku to cenna wiedza o kosztach jego utrzymania.
